Z dniem 18 grudnia 2006 r. weszło w życie rozporządzenie, dotyczące zarządzania chemikaliami, nazwane REACH (Registration, Evaluation, Authorisation of CHemicals). W rozporządzeniu tym mowa o rejestracji, ocenie, udzielaniu zezwoleń i o ograniczeniach w zakresie chemikaliów. Rozporządzenie zostało przyjęte przez Parlament Europejski i Radę Unii Europejskiej.
Wraz z przyjęciem rozporządzenia, opublikowano również Dyrektywę, która wymaga na Państwach Członkowskich zbliżenia wszystkich przepisów (tj. ustawowych, wykonawczych oraz administracyjnych), które nawiązują do klasyfikacji, pakowania i etykietowania substancji niebezpiecznych. Postanowienia rozporządzenia obowiązują wszystkie Państwa Wspólnoty Europejskiej od dnia jego wejścia w życie, tj. 1. czerwca 2007 r.
Dlaczego powstał system REACH?
Wcześniejsze rozporządzenia prawne w zakresie chemikaliów były z biegiem lat tworzone systematycznie, tak więc stały się zbiorem wielu różnych dyrektyw i rozporządzeń. Wskutek tego system ten nie funkcjonował tak jak powinien i nie zapewniał niezbędnych informacji dla wszystkich substancji, które znajdowały się w obrocie na terenie Unii Europejskiej. Zgodnie z ówczesnym rozporządzeniem to organy władzy publicznej, a nie przedsiębiorstwa, były zobowiązane za określenie oceny ryzyka związanego z chemikaliami.
Producenci jednak odpowiadali za udostępnianie informacji na temat substancji chemicznych, tj. niebezpieczne właściwości czy zagrożenia dla zdrowia lub środowiska. Użytkownicy przemysłowi oraz producenci preparatów nie mieli obowiązku takich informacji. Z powodu pogłębiających się różnic między poszczególnymi krajami WE konieczna była reforma europejskich przepisów dotyczących substancji chemicznych. Wraz z reformą utworzono Europejską Agencję Chemikaliów z siedzibą w Helsinkach. Jest ona odpowiedzialna za prawidłowe funkcjonowanie systemu i rejestrację substancji.
Cele i zakres stosowania rozporządzenia REACH
REACH powinien przede wszystkim zapewnić ochronę zdrowia i środowiska m.in. poprzez ocenę zagrożeń i narażenia na substancje chemiczne w miejscu pracy oraz zachęcanie do rozwiązań alternatywnych, tak aby uniknąć substancji niebezpiecznych. Dzięki jednakowym wymaganiom dla wszystkich Państw Członkowskich, przepływ substancji chemicznych powinien odbywać się swobodnie.
Poprawa konkurencyjności i innowacyjności
Dzięki reformie można wyróżnić dwie grupy substancji chemicznych, tj. niewprowadzone – nie zostały wyprodukowane i wprowadzone na rynek przed REACH oraz wprowadzone – wyprodukowane w UE, ale nie wprowadzone na rynek w ciągu ostatnich 15 lat. Reforma przenosi także odpowiedzialność oceny ryzyka związanego z chemikaliami na przedsiębiorców. Nowy system REACH nie obejmuje jednak m.in. odpadów, substancji radioaktywnych czy podlegających kontroli celnej lub znajdujących się w produktach leczniczych, żywności lub paszach.
Założenia systemu REACH
System REACH to nic innego jak rejestracja, ocena oraz udzielanie zezwoleń w zakresie substancji chemicznych. Oznacza to, że substancje wprowadzane do obrotu na terenie UE, które ważą co najmniej 1 tonę, muszą zostać zarejestrowane. Czas na rejestrację będzie zależny od rocznej wielkości obrotu. Rejestracja dotyczy substancji w postaci własnej oraz jako składnik preparatu. Proces rejestracji substancji wprowadzonych został rozłożony na 11 lat. Z kolei nowe substancje będą uznane za zarejestrowane, jeśli zgłoszone będą zgodnie z obowiązującą reformą.
